دستگیرهها انواع مختلف دارند و براساس فاکتورهای گوناگونی دستهبندی میشوند. یکی از دستهبندیهای رایج، طبقهبندی دستگیرهها به دو نوع «پلاک» و «رزت» است. دستگیرههای پلاک «یکتکه» و انواع رزت «دوتکه» هستند. در این مقاله از یراق نایس، این دو نوع دستگیره را معرفی کرده، مزایا و معایب هرکدام را برمیشماریم و سپس به مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت میپردازیم.
دستگیره پلاک چیست؟
دستگیره پلاک که در انگلیسی به آن Backplate door handle گفته میشود، نوعی دستگیره است که بهشکل یکپارچه طراحی شده است. بهعبارت دیگر قسمت دستگیره و بخش کلیدخور روی یک صفحه یا «پلاک» واحد قرار دارند.
این نوع دستگیره از قدیم وجود داشته است؛ با این وجود در سالهای اخیر طرحهای بسیار زیبا و متنوعی از آن تولید شده است که میتوانند ظاهر درب را زیبا کنند. دستگیره پلاک معمولا برای دربهای داخلی و درب اتاق استفاده میشود و میتوان آن را روی دربهای چوبی، فلزی و حتی شیشهای هم نصب کرد.
مزایای دستگیره پلاک شامل موارد زیر است:
- امنیت بیشتر: این دستگیرهها به دلیل یکپارچگی قفل و محل قرار دادن دست، امنیت بیشتری را فراهم میکنند. بهعبارت دیگر، قفل در داخل پلاک یکپارچه قرار دارد و دسترسی به آن آسان نیست.
- نصب ساده: با توجه به یکتکهبودن این دستگیرهها، نصب آنها آسان و سریع است و با چند پیچ و مهره روی درب نصب میشوند.
- زیبایی: طراحی کلاسیک دستگیره پلاک، به آن زیبایی خاصی میدهد که میتواند بهعنوان یک مکمل برای دکوراسیون عمل کرده و محیط را شیک و لوکس کند.
- پوشاندن سوراخهای قدیمی: اگر روی درب سوراخهایی از قبل وجود داشته باشد، نصب پلاک یکپارچه میتواند این سوراخها را پوشانده و مانع از دیدهشدن آنها شود.
- قیمت: با وجود کاربرد متریال بیشتر در ساخت دستگیره، در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، معمولا قیمت پلاک کمتر است.
معایب دستگیره پلاک شامل موارد زیر است:
- وزن و ابعاد: وزن و ابعاد این دستگیره زیاد است و به دلیل یکپارچکی حجم زیادی از فلز در ساختار آن استفاده میشود.
- سختی تعمیر: برای تعمیر دستگیره پلاک، لازم است کل دستگیره جدا شود که میتواند زمانبر و قدری دشوار باشد.
- مدرننبودن: این دستگیرهها اگرچه زیبا هستند، اما معمولا مدرن نبوده و در زمره انواع کلاسیک دستگیره بهشمار میروند.
دستگیره رزت چیست؟
دستگیره رزت که در انگلیسی به آن Rosette door handle گفته میشود، نوع دیگری از دستگیره است که قسمت کلیدخور و دستگیره آن در دو بخش مجزا قرار گرفتهاند. بهعبارت دیگر، هنگام مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، نوع رزت از دو قطعه تشکیل شده است که لازم است هرکدام بهشکل جداگانه روی درب نصب شوند.
این نوع دستگیره ممکن است از انواع قفلی و یا سوئیچی باشد. انواع قفلی در هر دو طرف درب، دارای دو تکه هستند که یکی دستگیره و دیگری محل قراردادن کلید است. در مقابل، نوعی سوئیچی در خارج، تنها یک دستگیره دارد و در قسمت داخلی از یک سوئیچ که با دست باز و بسته میشود، تشکیل شده است. این نوع دستگیره رزت، معمولا برای درب دستشویی و حمام کاربرد دارد و ورود افراد را از بیرون محدود میکند.
مزایای دستگیره رزت شامل موارد زیر است:
- طراحی مدرن: در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، انواع رزت، مدرن محسوب میشوند و معمولا برای طراحیهای مینیمال و معاصر مناسب هستند.
- امکان دسترسی به قفل از یک طرف: انواع سوئیچی دستگیره رزت، امکان دسترسی از یک طرف را فراهم میکنند که امنیت و راحتی بیشتری را برای مکانهایی مانند حمام و دستشویی فراهم میآورد.
- وزن کم: این دستگیرهها در مقایسه با دستگیرههای پلاک و رزت وزن کمتری دارند.
- تعمیر آسان: هرکدام از دو قطعه قفل رزت که خراب شود، میتوان تنها همان بخش را تعمیر و یا تعویض کرد.
معایب دستگیره رزت شامل موارد زیر است:
- قیمت بیشتر: اگرچه در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت میزان فلز بهکاررفته در رزت کمتر است، اما به دلیل طراحی خاص و مدرنبودن، معمولا قیمت بیشتری دارد.
- سختی نصب: در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، انواع رزت نیاز به هماهنگی بیشتری با قفل و مغزی درب دارند که نصب آنها را دشوار میکند.
- تنوع کم: با وجود مدرنبودن، معمولا این دستگیرهها در دو نوع مستطیل و گرد انجام میشود.
مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت
دستگیرههای پلاک و رزت را میتوان از نظر ویژگیهای زیر با هم مقایسه کرد.
- مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت از نظر طراحی: دستگیره رزت دارای طراحی دو تکه است؛ اما دستگیره پلاک تنها از یک تکه تشکیل شده است. همچنین طراحی انواع دستگیره پلاک معمولا کلاسیک و سنتی و طراحی انواع رزت، مدرن و مینیمال است.
- مقایسه مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت از نظر کیفیت و دوام: کیفیت و دوام این دو نوع دستگیره به جنس، طراحی و شیوه ساخت آنها وابسته است. بهعبارت دیگر در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، نمیتوان گفت که کدامیک کیفیت و دوام بیشتری دارند.
- مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت از نظر امنیت: همانطور که ذکر شد، دستگیرههای پلاک از نظر دسترسی به مغزی امنتر هستند، اما باز هم نمیتوان گفت که دستگیره پلاک بهطور کلی از دستگیره رزت امنتر است. امنیت این دو نوع دستگیره به مکانیزم قفل، کیفیت ساخت و مکانیزمهای جانبی هر قفل بستگی دارد.
- مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت در کاربرد: انواع پلاک دستگیره معمولا برای دربهای داخلی استفاده میشوند؛ اما انواع رزت برای دربهای خارجی و همچنین درب حمام و توالت مناسب هستند.
- مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت از نظر تعمیر: هنگام خرابی دستگیره پلاک، لازم است کل دستگیره عوض شود، اما اگر یکی از قطعات دستگیره رزت خراب شود، تنها میتوان همان قطعه را تعویض کرد.
پس از مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، خوب است قدری هم درباره کاربرد هرکدام بدانیم.
کاربرد دستگیرههای پلاک و رزت در دکوراسیون داخلی
دستگیرههای پلاک و رزت، هرکدام کاربردهای خاصی در دکوراسیون داخلی دارند.
انواع رزت دستگیره، معمولا برای دکوراسیون مینیمال و مدرن که در آن از حداقل وسایل، آن هم بهشکل ساده استفاده میشود مناسب است. دستگیره رزت ساختار محکمی دارد و با پیچهای خاصی داخل درب محکم میشود که به آن ظاهر تمیزتری میدهد. دستگیره رزت برای دربهای خارجی و همچنین دربهای سرویس بهداشتی و حمام مناسب است و میتواند امنیت خوبی را فراهم کند.
در مقابل، دستگیره پلاک، برای دکوراسیون داخلی کلاسیک و یا سنتی مناسب است. این نوع دستگیره قابلیت ساختهشدن با مواد مختلف را در طرحها و رنگهای گوناگون دارد که آن را به یک انتخاب متنوع تبدیل میکند. در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، کاربران میتوانند انواع دستگیره پلاک را در طراحیهای بیشماری خریداری کنند. دستگیرههای پلاک معمولا برای دربهای داخل ساختمان مناسب هستند. با این حال، برخی از انواع پیشرفته و تجملی آنها برای دربهای ورودی هم کاربرد دارند.
تفاوت در نصب دستگیرههای پلاک و رزت
همانطور که ذکر شد، در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت یکی از تفاوتها در نصب است. در اینجا ما مراحل نصب هرکدام از این دستگیرهها را بررسی کرده و با هم مقایسه میکنیم.
مراحل نصب دستگیره رزت
- تعیین محل نصب: ارتفاع نصب دستگیره را بین 100 تا 120 سانتیمتر از زمین مشخص کنید. با نوار چسب، محل دقیق نصب را علامتگذاری کنید تا از هر دو طرف درب همتراز باشد.
- علامتگذاری قفل: اندازه سطح مقطع قفل دستگیره را روی درب علامتگذاری کنید.
- ایجاد سوراخ: در چهار سمت شافت دستگیره، سوراخی به قطر 20 میلیمتر ایجاد کنید تا دستگیره بهراحتی عبور کند.
- حفر سوراخ برای سیلندر: سوراخی به عمق 30 میلیمتر برای عبور سیلندر قفل درب ایجاد کنید.
- عبور محور چهارپهلو: محور چهارپهلو با شیارهای بیضیشکل را از سمت پایین وارد کنید.
- نصب قاب زیر رزت: سوراخهایی در چهار سمت قاب دستگیره برای پیچها ایجاد کرده و آنها را محکم کنید.
- نصب دستگیره و رزت: دستگیره رزت را از روی چهار پهلو عبور دهید و روی پایه فلزی قرار دهید. پیچ زیر بدنه رزت را با آچار آلن محکم کنید.
مراحل نصب دستگیره پلاک
برای نصب دستگیره پلاک لازم است مراحل زیر را طی کنید:
- آمادهسازی: کارتن دستگیره را باز کرده و تمامی اجزا را خارج کنید. دفترچه راهنما را مطالعه کنید تا با مراحل خاص نصب آشنا شوید.
- تعیین محل نصب: ارتفاع نصب دستگیره را در حدود 100 تا 120 سانتیمتر از سطح زمین مشخص کنید.
- علامتگذاری: با استفاده از نوار چسب، نقاط نصب دستگیره را در دو طرف درب علامتگذاری کنید تا همتراز باشند.
- تنظیم میل چهارسو: میل چهارسو را بهگونهای در درب قرار دهید که زاویه 90 درجه داشته باشد و بهصورت افقی نصب شود.
- نصب قاب دستگیره: قاب دستگیره را بر روی میل چهارسو قرار داده و با خودکار یا مداد نقاط پیچها را علامتگذاری کنید.
- سوراخکاری: دستگیرهها را جدا کرده و با دریل، نقاط علامتگذاریشده را سوراخ کنید.
- نصب مجدد دستگیرهها: دستگیرهها را دوباره نصب کرده و با پیچهای مناسب آنها را محکم کنید.
- نصب قفل: قفل را در محل خود قرار داده و با استفاده از مته، سوراخهای لازم را ایجاد کنید تا قفل بهخوبی فیکس شود.
مقایسه قیمت دستگیرههای پلاک و رزت
در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، بررسی تفاوت قیمتها و عوامل موثر در تعیین قیمت اهمیت زیادی دارد. معمولا دستگیرههای رزت به دلیل مدرنبودن و طراحی مینیمال قیمت بیشتری دارند. با این حال، لازم است به این نکته توجه کنید که کیفیت و وزن متریال بهکاررفته در ساخت دستگیره پلاک هم میتواند قیمت آن را بالا ببرد. بهعبارت دیگر، ممکن است قیمت دستگیره پلاک، حتی از رزت هم بیشتر باشد.
در مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، قیمت به موارد زیر وابسته است:
- کیفیت: هرچه کیفیت ساخت و طراحی دستگیره بیشتر باشد، قیمت هم بیشتر است.
- طراحی: طراحیهای خاص قیمت بیشتری دارند. از آنجا که دستگیرههای رزت امکان بیشتری برای طراحیهای متنوع ایجاد میکنند، معمولا طراحی آنها نسبت به انواع پلاک پیچیده تر است که بر قیمت نهایی تاثبر میگذارد.
- جنس: نوع فلز بهکار رفته در ساخت دستگیره بسیار مهم است.
- برند: برند سازنده دستگیره رزت و پلاک، میتواند تاثیر چشمگیری در قیمت نهایی آنها داشته باشد، برندهای معتبر، معمولا دستگیرههایی با قیمت بیشتر ارائه میدهند.
- مکانیزم قفل: علاوهبر ظاهر، مکانیزم استفاده برای قفل و بازکردن درب هم میتواند بر قیمت تاثیر بگذارد. برای مثال انواع سیلندری این قفل معمولا گرانتر هستند. همچنین دستگیرههای رزت و پلاکی که بهجای استفاده از کلید سنتی و یا سوئیچ از مکانیزمهامی دیجیتال بهره میبرند، قیمت بسیار بالاتری دارند.
نکاتی برای انتخاب بهترین دستگیره پلاک یا رزت
پس از مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، لازم است یکی از آنها را براساس نیاز خود انتخاب کنید. فارغ از نوع دستگیره، موارد زیر به شما کمک میکنند که بهترین انتخاب را داشته باشید:
- از فروشنده معتبر خرید کنید: فرقی ندارد دستگیره رزت بخرید یا پلاک، در هر صورت انتخاب یک فروشنده معتبر که هر دو نوع دستگیره را در تنوع زیادی ارائه میدهد، میتواند بهترین تصمیم باشد.
- برند معتبری را انتخاب کنید: هنگام خرید دستگیره رزت و پلاک، لازم است به برند دستگیره توجه کنید. با یک سرچ ساده، نظر کاربران را درباره برندهای مختلف بیابید و بر اساس آن خرید خود را تنظیم کنید.
- گارانتی و خدمات پس از فروش: گارانتی و خدمات پس از فروش در حقیقت ضامن کیفیت محصول شما هستند. گارانتی معمولا برای ثابت بودن رنگ و عملکرد بهینه دستگیره ارائه میشود. با این حال لازم است دستورالعملهای دفترچه راهنمای دستگیره را بهخوبی بخوانید. بهعنوان مثال، معمولا اگر تغییر رنگ دستگیره به دلیل استفاده از مواد شوینده باشد، گارانتی باطل میشود.
- وزن و حجم: وزن و حجم دستگیرهها را در نظر بگیرید و آن را براساس نیاز خود تنظیم کنید.
مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت؛ دیجیتال یا مکانیکی
قفلهای مکانیکی قفلهایی هستند که با استفاده از قفل و کلید سنتی باز و بسته میشوند. اما در چند سال اخیر، انواع متعددی از قفل دیجیتال به بازار وارد شدهاند. این قفلها از مکانیزمهای مختلفی مانند اثر انگشت و یا پین برای باز و بستهکردن قفل استفاده میکنند. قفلهای هوشمند هم انواعی از قفلهای دیجیتال هستند که کاربر میتواند آنها را از راه دور کنترل کند.
فرقی ندارد که بهدنبال دستگیره رزت باشید و یا پلاک، در هر صورت میتوانید هم انواع مکانیکی و هم دیجیتال و هوشمند آنها را بیابید. لازم به ذکر است که انواع هوشمند و دیجیتال امنیت بیشتری را تضمین کرده و امکانات فراوانی را در اختبار کاربر قرار میدهند.
خلاصه مقاله
دستگیرهها به دو نوع پلاک و رزت تقسیم میشوند. هنگام مقایسه دستگیرههای پلاک و رزت، دستگیره پلاک یک تکه و مناسب دربهای داخلی است؛ درحالیکه رزت دو تکه و مدرنتر بوده و برای دربهای خارجی و سرویس بهداشتی مناسب است. هر نوع دستگیره مزایا و معایب خاص خود را دارد و انتخاب آن بستگی به نیاز و سلیقه کاربر است.